De Schotse misdaadroman, de tartan noir, is een sterk merk. Je mag stellen dat Ian Rankin, Lin Anderson, Denise Mina, Stuart MacBride en Allan Guthrie kunnen concurreren met de beste Scandinavische thrillerauteurs. Een nieuw en uniek talent in de tartan noir-club is Malcolm Mackay, die een trilogie schreef waarvan nu het eerste en het tweede deel in het Nederlands is verschenen. Opvallend: alle boeken hebben een lange titel en ze verraden iets over de plot: De onvermijdelijke dood van Lewis Winter en Hoe een huurmoordenaar zijn verdiende afscheid krijgt. Het verhaal dat Mackay vertelt is vrij eenvoudig. Calum MacLean is een freelance huurmoordenaar in de onderwereld van Glasgow. Hij krijgt van maffiabaas Jamieson de opdracht het op het eerste gezicht onbelangrijk dealertje Winter te doden. Jamieson vreest dat Winter ook voor een rivaliserende bende werkt. Zoals de titel zegt: de dood van Winter is onvermijdelijk. Calum, een vakman, doodt voor het geld. Het is zijn job en hij beseft dat het niet makkelijk is iemand 'goed' te doden. Maar hij is verstandig en vindt overleven belangrijk.

Het tweede deel van de trilogie sluit perfect aan maar is zonder probleem apart te lezen. Een doorgewinterde gunman, Frank MacLeod, die in vast dienstverband voor Jamieson werkt, verschijnt op het toneel. Hij heeft tientallen huurmoorden gepleegd, maar kon de klus met Winter niet klaren omdat hij een nieuwe heup kreeg. Jamieson stuurde hem met ziekteverlof en geeft hem een nieuwe opdracht. Maar Frank is begin zestig en op zijn retour. Zijn nieuwe klus wordt een mislukking. En het ziet ernaar uit dat Calum, ooit zijn pupil, hem zal opvolgen. Maar hoe gevaarlijk is een huurmoordenaar met pensioen?

Meer heeft Mackay als plot niet nodig om ons niet alleen een levendige visie op de onderwereld van Glasgow te geven, maar tevens een overtuigende karaktertekening van zijn hoofdpersonages te schetsen. De criminelen, groot en klein, vertellen zelf het verhaal. Elk vanuit een eigen gezichtshoek. Mackay houdt niet van krullendraaiende zinnen. Alles moet kort zijn, voor onnodige woorden en adjectieven is geen plaats. Glasgow dient nooit als bladvulling, het verhaal kon in om het even welke grote stad spelen. Mackay noemt een enkele keer een automerk en voegt er ironisch aan toe: "als je het echt wilt weten". Het verhaal moet passionerend en verslavend zijn. Mackay slaagt perfect in zijn opzet. Uniek is de soms perverse empathie voor zijn personages die hij je bezorgt. Huurmoordenaars kunnen verliefd worden, hebben een geweten. Ze sleuren een verleden mee, maar blijken geen toekomst te hebben. En vooral: ze leven ondraaglijk eenzaam. Ik twijfel eraan dat het derde deel van de trilogie, The Sudden Arrival of Violence, daarin verandering brengt.

Malcolm Mackay, De onvermijdelijke dood van Lewis Winter, Karakter, 272 p., 19,95 euro.

Vertaling: Martin Jansen in de Wal.
Malcolm Mackay, Hoe een huurmoordenaar zijn verdiende afscheid krijgt, Karakter, 304 p., 15 euro.
Vertaling: Yolande Ligterink.

FRED BRAECKMAN ■

Verberg tekst

MacLean is een freelance huurmoordenaar die voor een onderwereldfiguur een kleine drugsdealer moet elimineren. Hij vraagt zich nooit af waarom en doet zijn werk perfect en ook nu weer klaart hij de klus heel professioneel ondanks het feit dat er twee getuigen zijn: de jonge minnares en een nieuw vriendje. Hoofdinspecteur Fisher wil eindelijk af van de misdaad in zijn Glasgow en legt de ook niet onschuldige getuigen het vuur aan de schenen. Ondertussen zijn de onderwereldbonzen van hun kant ook bezig om losse eindjes die naar hen kunnen verwijzen op te ruimen. Deze sterke debuutroman is van het klassieke principe: weinig personages, een minimum aan actie en een knappe en spannende uitwerking van de intrige. De duistere dreiging van de onderwereldorganisaties wordt gecompenseerd door een bij momenten ietwat lichtere toon. Fisher is een loner, een buldog en MacLean is een moordenaar met een eigenzinnige persoonlijkheid. Beiden mogen zo snel mogelijk terugkeren in het tweede deel van deze voorgenomen trilogie. Kleine druk. Verberg tekst